ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎಂದರೇನು?

ಇಂದಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ “ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ” ಎಂಬ ಪದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಇದರ ಅರ್ಥ ಏನು, ಇದು ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಹಲವರಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರೋದಿಲ್ಲ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾವು ಅದನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅರ್ಥ
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎಂದರೆ ಜನರು ಕಂಪನಿಯ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಮಾರುವ ಸ್ಥಳ.
ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ — ಒಂದು ಕಂಪನಿಯು ಬೆಳೆಯಲು ಜನರಿಂದ ಹಣ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಆ ಕಂಪನಿಯ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭಾಗವನ್ನು (ಷೇರು) ಜನರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಕಂಪನಿ ಲಾಭ ಮಾಡಿದರೆ, ಆ ಲಾಭದ ಒಂದು ಭಾಗ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ — ನೀವು ಒಂದು ಕಂಪನಿಯ ಷೇರು ಕೊಳ್ಳಿದ್ದರೆ, ನೀವು ಆ ಕಂಪನಿಯ ಸಣ್ಣ ಭಾಗದ ಮಾಲೀಕರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಕಂಪನಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ ನಿಮಗೂ ಲಾಭ ಸಿಗುತ್ತದೆ; ಕಂಪನಿ ನಷ್ಟವಾದರೆ ನಿಮಗೂ ನಷ್ಟವಾಗಬಹುದು.

ಭಾರತೀಯ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ 1875ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
ಇಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು:
BSE (Bombay Stock Exchange)
NSE (National Stock Exchange)
ಈ ಎರಡೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ 1875ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
ಇಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು:
BSE (Bombay Stock Exchange)
NSE (National Stock Exchange)
ಈ ಎರಡೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಹಣ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ
ಕಂಪನಿ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಹಣ ಬೇಕಾದಾಗ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಆ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಕಂಪನಿಗೆ ಹಣ ಸಿಗುತ್ತದೆ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಕಂಪನಿಯ ಪಾಲು ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಕಂಪನಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಷೇರು ಬೆಲೆ ಏರುತ್ತದೆ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮಹತ್ವ
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಕನ್ನಡಿ.
ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಹಣ ಸಿಗುತ್ತದೆ, ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಬಲವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಸಹ ತಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ಅವಕಾಶ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
